Welkom
Hartelijk welkom op de website van Tijdschrift Taal, een samenwerkingsproject tussen LOPON², Onderwijsontwikkeling Nederland en SLO, uitgegeven door Uitgeverij Van Gorcum.
Bekijk alle columns
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactieAgenda
Redactie
Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.
Kenmerken van effectief schrijfonderwijs
Mariëtte Hoogeveen
Ter ondersteuning van het ontwikkelteam Nederlands van Curriculum.nu verzorgde SLO een aantal overzichtspublicaties voor verschillende domeinen van het taalonderwijs Nederlands. Voor elk van die domeinen wordt een stand van zaken gepresenteerd en worden aanbevelingen gedaan voor het curriculum van de toekomst (zie o...
Blikvangers
Redactie
Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente publicaties die (mede) geschreven zijn door medewerkers van EDventure, LOPON2 of SLO.
De paradox van het schrijfonderwijs: we weten hoe het moet, maar wie doet het?
Kris Van den Branden
In september verscheen in de Vlaamse krant De Morgen een artikel waarin werd beweerd dat studenten die instromen aan de universiteit “niet meer kunnen schrijven”. Het artikel kreeg heel wat weerklank in de media en zorgde voor een oprisping van verwijten aan het adres van het funderend onderwijs, met als rode draad:...
Experimenteren en redeneren bij Wetenschap en Technologie
Martine Gijsel, Eva van de Sande en Joep van der Graaf
Hoe haal je het maximale uit je onderwijs in Wetenschap en Technologie (W&T)? En welke rol speelt taal daarbij? In dit artikel laten we de relatie zien tussen taal en W&T en presenteren we de opzet en resultaten van een grootschalig onderzoek in groep 6 van de basisschool. Tot slot beschrijven we de ervaringen met d...
Begrijpend lezen moet je leren!
Jan Rijkers
De Florentijnse meesterspeurder-monnik Lapo Mosca, hoofdfiguur in een aantal Middeleeuwse thrillers van Hélène Nolthenius, hanteert de gevleugelde uitspraak: ‘Lezen zonder te begrijpen is als jagen zonder te vangen!’ In die tijd, vóór de (Europese) uitvinding van het buskruit, was jagen mét vangen essentieel om in d...
Taalontwikkelingsstoornis en meertaligheid
Tessel Boerma en Elma Blom
Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben veel moeite met het leren van taal, zonder dat hier een duidelijke verklaring voor is. Gepaste begeleiding en hulp is essentieel voor deze kinderen, maar TOS is, zeker bij meertalige kinderen, niet altijd gemakkelijk te herkennen. Sommige meertalige kinderen he...
De kracht van goede gesprekken voor de ontwikkeling van communicatieve vaardigheden
Chiel van der Veen, Femke van der Wilt en Bert van Oers
In onderwijs (en opvoeding) proberen we kinderen de benodigde kennis, vaardigheden en houdingen aan te leren waarmee zij in verschillende sociale situaties taal kunnen gebruiken om hun communicatieve doelen te bereiken. Het is belangrijk dat we in onderwijs al vanaf jonge leeftijd expliciet aandacht schenken aan de ...
Lezen met plezier; een onderzoek naar factoren die het (voor)leesplezier bij kinderen van nul tot twaalf jaar stimuleren
Evy Wuijts
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die plezier hebben in lezen, vaker lezen en daardoor steeds leesvaardiger worden (Stichting Lezen, 2013a). Daarnaast blijkt dat lezen een bewezen positief effect heeft op de taalvaardigheid en de sociaal-emotionele ontwikkeling (Krashen, 2004; Meelis-Voorma, Moolenaar & Overmeijer, ...
De inzet van jeugdliteratuur op de pabo: effectief?
Irene Reiling, Wenckje Jongstra, Ietje Pauw en Veronique Damoiseaux
In dit artikel presenteren we een samenvatting van een studie naar het lezen van jeugdliteratuur in het curriculum van de pabo (Reiling, 2017). De studie is onderdeel van een groter onderzoeksproject binnen het Lectoraat Narratieve Professionele Identiteit van Katholieke Pabo Zwolle (KPZ). De ambitie van dit project...
Redactioneel
Bart van der Leeuw
Van de redactie.
Agenda
Redactie
Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente bijeenkomsten waarin EDventure, LOPON2 of SLO een rol hebben.
Klank-tekenkoppelingen verkennen
Astrid Geudens, Eline Van Kerckhove en Marjolein Noé
Het belang van leren lezen onderstrepen, is als het intrappen van een open deur. Juist daarom is een goede voorbereiding in de kleuterperiode van belang. Onderzoek toont aan dat een expliciet aanbod rond klanken en letters hierbij niet mag ontbreken. Vanuit een kindgerichte visie hoor je daar echter soms kritische v...
Taalverschillen in de klas. Hoe besteed je als leraar aandacht aan de moedertaal van leerlingen?
Sterre Leufkens, Jantien Smit en Margot Mol
Leraren komen meer en meer in aanraking met leerlingen die het Nederlands niet als moedertaal hebben. Onderzoek laat zien dat de moedertaal een bron van kennis kan vormen die het kind helpt bij het begrijpen van nieuwe informatie en bij het leren van de nieuwe taal. De moedertaal benutten in het onderwijs is echter ...
Blikvangers
Redactie
Via deze rubriek houden we u op de hoogte van recente publicaties die (mede) geschreven zijn door medewerkers van EDventure, LOPON2 of SLO.
Het aanleren van leesstrategieën in het vmbo om begrijpend lezen te bevorderen. Het belang van een goede implementatie
Mariska Okkinga
Veel leerlingen op het vmbo ervaren moeilijkheden met begrijpend lezen. In haar promotieonderzoek heeft Mariska Okkinga onderzocht of het aanleren van leesstrategieën bij deze groep leerlingen effectief is voor het bevorderen van begrijpend lezen. De resultaten van het onderzoek laten zien dat het aanleren van leess...
Column - De Toekomst
Peter van Duijvenboden, coördinator Stichting Lezen
Nog nooit klaagden we in de samenleving in het algemeen en in het onderwijs in het bijzonder over slechte concentratie, oppervlakkigheid, vluchtigheid, onrust, infobesitas en verslaving. De tijd van volwassenen en kinderen wordt opgeslokt door het digitale monster dat vele koppen heeft. De digitale overload raakt d...
Het begrijpend leesonderwijs en de leesprestaties van Nederlandse en Vlaamse leerlingen met elkaar vergeleken, PIRLS-2016
Mirjam Snel
In december 2017 is in zowel Nederland als Vlaanderen een rapport verschenen waarin de internationale resultaten van de Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS) worden beschreven. Op basis van deze twee rapporten worden in dit artikel de begrijpend leesprestaties en het leesonderwijs in beide landen ...
Werken aan taaldenkgesprekken in W&T. Een didactisch model voor pabo-studenten en leerkrachten
Resi Damhuis, Anne-Christien Tammes
Hoe krijg je het beste wapperslijm? Dat is een mooi onderwerp voor een taaldenkgesprek, waarin leerlingen tegelijkertijd hun taalvaardigheid en hun kennis en vaardigheden in Wetenschap & Technologie (W&T) ontwikkelen. In dit artikel presenteren we een didactisch model dat pabo-studenten en leerkrachten steun biedt b...
Nederlands als tweede taal: een onderzoek naar de relatie tussen interactiestijlen en taalverwerving bij kleuters
Carolien Frijns
Het onderwijs in België en Nederland kampt met een kloof tussen kinderen uit de lagere sociale klasse en kinderen uit de middenklasse en hoger. Kinderen met een etnische minderheidsachtergrond, zoals kinderen die thuis Turks spreken, behoren vaker tot de lagere klasse en maken systematisch minder kans op schoolsucce...
Redactioneel
Jantien Smit
Door Jantien Smit.